Matthias Grünewald swoim obrazem "Zmartwychwstanie" z ołtarza Isenheim pomaga zrozumieć, jak wielką nadzieję niesie Zbawiciel. Waldemar Łysiak pisze o tym dziele, że „równie sugestywnego Zmartwychwstania, co Grünewald, nie stworzył nikt". "Arcydzieło klasztoru Isenheim nawet ateiście lub innowiercy zegnie kolana”.

Czasami zastanawiam się, co by było, gdybym został w Warszawie. Może miałbym więcej czasu na rzeźbienie... Może stworzyłbym jakieś ważne dzieło sztuki... Może stałbym się bardziej znany... Ale tak naprawdę wystarcza mi to, że mogę sobie w Ołpinach, w zielonej Małopolsce, czasem coś „dłubnąć”. Mam tu swój las, ogród i kwiaty.

Niełatwo pisać o ludzkich przywarach, bo nawet jeśli mówimy o nich na podstawie literatury czy sztuki, zawsze pozostaje świadomość, że w jakieś mierze dotyczą one także nas samych. Jeszcze trudniej pisać uczciwie o śmierci, morderstwach, wojnach i rozlewie krwi. Uczciwie, czyli zakładając konieczność przyznania, że i autor dzieła, i jego odbiorca w obliczu wojny mógłby stać się bestią.

Tytułowe szaleństwo van Gogha kojarzy się przede wszystkim z chorobą umysłową. Genialny malarz cierpiał na psychozę maniakalno-depresyjną. W 1888 roku choroba psychiczna wywołała atak szału, w trakcie którego malarz obciął sobie fragment prawego ucha. Dwa lata później strach przed kolejnym epizodem szaleństwa stał się przyczyną samobójczego strzału.

Marc Chagall, francuski malarz rosyjskiego pochodzenia, urodził się w 1887 roku w małym miasteczku Witebsk, w biednej rodzinie ortodoksyjnych Żydów. Artysta, choć nie kultywował religii przodków, nigdy się jej nie wypierał. Szanował jej obecność w swoim życiu tak bardzo, że wielokrotnie pozwalał się jej ujawniać w malarstwie.