Niniejszy szkic jest wstępem do fragmentu kroniki parafii ołpińskiej w diecezji tarnowskiej, który publikujemy na łamach "Życia Duchowego" pt. Zatargi z narodem żydowskim. Ks. Marcin Nikodem (1869-1929), parafialny kronikarz, opisuje w nim "konflikt" miejscowych chłopów z Żydami, jaki miał miejsce pod koniec XIX wieku.

7 czerwca 1967 roku - po tak zwanej wojnie sześciodniowej - izraelskie oddziały wojskowe zdobyły Jerozolimę Wschodnią. Minister obrony Mosze Dayan wraz z ówczesnym naczelnym generałem sił wojskowych Icchakiem Rabinem oświadczyli uroczycie pod Ścianą Płaczu: "Jerozolima jest wolna. Dotychczas podzielona stolica Izraela jest zjednoczona. Powróciliśmy na nasze święte miejsca, aby się z nimi nigdy nie rozstać".

W latach 1941-1944, w czasie hitlerowskiej inwazji na Związek Radziecki, na Ukrainie zginęło ponad półtora miliona Żydów. Historia ich eksterminacji pozostaje jednak do dziś mało znana. Wiadomo, że zaledwie 20 proc. ukraińskich Żydów deportowano do obozów w Bełżcu, Sobiborze i Auschwitz. Pozostała część ofiar została zamordowana przez specjalne grupy Einsatzgruppen, niemiecką policję i lokalnych kolaborantów.