W ciszy między nami każdy może pozostać w swojej odrębnej rzeczywistości. Zaczynając mówić, nawet głupio, nawet nie tak i nie to, budujemy wzajemne połączenia, nasz wspólny świat. Nie ma innej drogi do drugiej osoby.

Dzieci uczą się poprzez doświadczanie. Jeżeli będą pozostawione z poczuciem winy same, nie poradzą sobie z tym wyjątkowo obciążającym uczuciem. Nie wykształcą akceptacji i sposobów uporania się z poczuciem winy. Będą tkwiły w starych mechanizmach obronnych, które w dorosłym życiu są nieprzystosowawcze. Dopiero w późniejszych latach pojawią się problemy, które mogą skierować takie osoby na drogę terapii.

"Przekroczenie złej pamięci wymaga wysiłku ze wszystkich stron: i historyków, i publicystów, i duszpasterzy. Ten stan trzeba jeśli nie całkowicie odwrócić, to przynajmniej próbować go zrównoważyć. Trzeba nam przywracać dobrą pamięć" - mówi w wywiadzie dla "Życia Duchowego" Marek Lasota.

Proces przebaczenia powinien dotyczyć trzech relacji: z Bogiem, z innymi ludźmi i z samym sobą. Przebaczenie to otwarcie na łaskę. Pozwala zrozumieć, że prawdziwe głębokie przebaczenie możliwe jest „przez Niego, z Nim i w Nim”.

Jedną z kalek myślowych jest przekonanie, że miłość i nienawiść to dwie strony tego samego medalu. Czyż nie powtarzamy często: „Kto się lubi, ten się czubi”? Wydźwięk tej mądrości zmienia się jednak radykalnie w zależności od kontekstu, w którym zostanie wypowiedziana.

Lęk, choć często łączony z fałszywym obiektem, jest prawdziwym i ważnym doświadczeniem. Przypomina o grozie niebytu, której sprostać może tylko osoba pozostająca w zgodzie z sobą. Lęk to sygnał alarmowy: „Skoryguj swój kierunek, ponieważ zszedłeś z twojej prawdziwej drogi”.